Dış Gebelik – Ektopik Gebelik

dış gebelik

Dış Gebelik – Ektopik Gebelik

Dış Gebelik Nedir? Dış Gebelik Nasıl olur?

Dış gebelik, fetüsün normalde uterus yani rahim içine yerleşmesi gerekirken buraya yerleşmeyip uterus dışında bir yere yerleşmesi durumudur. Bu yerleşim çoğunlukla tüplere olur. Daha nadir olarak yumurtalığa ve karın içine olabilir. Başka yere yerleşim tehlikelidir, çünkü uterus dışında hiç bir organ bebeğin yerleşmesi, büyümesi ve beslenmesi için uygun değildir.

Dış Gebelik Belirtileri

Dış gebelik çoğunlukla sinsidir, gebelik belirtileri dışında belirti vermeyebilir. Bazen lekelenme şeklinde kanama, kasık ağrısı, ilerlemiş olgularda baş dönmesi, halsizlik, renkte soluklaşma, bayılma, soğuk terleme, şok şeklinde kendini gösterebilir.

Dış gebelik nasıl anlaşılır ?

Dış gebeliğin tanısı 2 günde bir beta hcg takipleri ile ve ultrason takipleri ile konur. 2 günde bir yapılan beta hcg tetkikindeki değerin yaklaşık 2 katına çıkması gereklidir. Nadir durumlarda 1,5 kat arttığı halde dış gebelik olmayan, ya da 2 kat arttığı halde dış gebelik saptanan olgular da mevcuttur. Tanı koymak erken dönemde kolay değildir.

Örnek olarak fetüsün tüpe yerleştiğini düşünelim, tüpe yerleşen fetüs orda bir müddet büyür ama daha sonra artık gerilime karşı koyamayan tüp patlar, hem zarar görür hem de karın içine aşırı kanama olur. Acil olarak müdahale ve ameliyat gereklidir. Aksi halde hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir.

Dış gebelik sınırlı durumlarda ilaç ile de tedavi edilebilir. İlaç tedavisi deneyebilmek için hasta ve gebelik ile ilgili bazı şartların uygun olması gerekir. Her dış gebelik ilaç ile tedavi edilemez. Hatta şartlar uygunken yapılan ilaç tedavisi de bazen başarısız olabilir. Dış gebelik ilaç tedavisi için Metotreksat 1 mg/kg kullanılır. Metotreksat normalde kanser ilacıdır. Hızlı bölünen hücreler üzerine etkilidir. İlacı kullanma mantığı yanlış yere yerleşen ve hızlı bölünen fetal hücrelerin canlılığını ortadan kaldırmaya yöneliktir. Metotreksat verildikten ancak 1 hafta sonra tedavinin başarılı olup olmadığı anlaşılabilir.

Dış gebelik kesin tedavisi ameliyattır. Bu ameliyat kapalı yani laparoskopik yapılabileceği gibi açık cerrahi olarak da yapılabilmektedir. Hangisinin tercih edileceği hastaya ve tedavi olunan yerin şartlarına bağlıdır.

Dış gebelik tanısı konduktan sonra eğer hasta ilaç tedavisi için uygun değilse hemen ameliyat planlanır. Eğer hasta şokta değilse ameliyat öncesi tahliller yapılır, gerekli durumda kan hazırlatılır. Hasta ameliyata alınır, açık cerrahi yapılacaksa sezeryan kesisi kadar bir kesi ile batına girilir. İlk önce eksplorasyon yapılır. Yani batın içi değerlendirilir. Ne kadar kanama olmuş, kanama nerden kaynaklanıyor, gebelik nereye yerleşmiş tam olarak tespit edilir. Daha sonra hangi şekilde ameliyat yapacağımıza karar veririz. Bazı durumlarda gebelik ürünü tüpe kesi yaparak çıkarılır, çıkarılan yer açık bırakılabilir (Salpingotomi), ya da kesi yapılan tüp kısmı teğellenip bırakılabilir (Salpingostomi). Bazen de tüp çok zarar görmüş olabilir. Bu durumda tüpün tümü çıkarılır (Salpenjektomi).

Tüpün tamamı çıkarıldığında doğurganlık sadece %20 oranında etkilenir. Bir sonraki ay hastanın gebe kalma ihtimali %20 azalır. Eğer salpingotomi ya da salpingostomi yapılırsa doğurganlık düşmez ama bir sonraki gebelikte dış gebelik olma ihtimali normalin 10 katına çıkar. Yani ameliyatta hangi yöntemi seçeceğimiz çok önemlidir.

Dış gebelik ameliyatı yaklaşık 30-60 dakika sürer. Görünmeyen dikişlerle kesi yeri estetik olarak kapatılır. Hasta 2 gece hastanede yatar ve daha sonra taburcu edilir. 1 hafta sonra kontrole çağırılır. Dış gebelik ameliyatından sonra ilişki kısıtlanmaz. Hasta taburcu olur olmaz banyo yapabilir.

Laparoskopik dış gebelik ameliyatında göbek deliği altından bir kamera ile girilir daha sonra aşağı sağ ve aşağı soldan aplikatörler girilerek aynı ameliyat kapalı olarak yapılır. Ameliyat 60-120 dakika sürer. Hastanede 1 gece kalınır ve taburcu edilir. 1 hafta sonra kontrole çağırılır.

Dış gebelik ameliyatı sırasında çıkarılan materyal patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir.Ameliyat sonrası hastanın kan kaybı replasman ile yerine konur.

 

 

Doğum

silivri doğum

Doğum

Evet gebelik takiplerimizi yaptırdık ve artık doğum yaklaşıyor. Dr.Eser Ağar ve Silivri Kadın Doğum Merkezi olarak yaklaşımımız şu şekilde. Önce hasta değerlendirilir. Normal vajinal doğum açısından herhangi bir engel tespit etmediysek, hasta da ruhen, bedenen normal vajinal doğuma hazırsa tüm planlarımızı bu çerçevede yapıyoruz. 38. haftada halk arasında çatı muayenesi denilen muayeneyi gerçekleştiriyoruz. Bu muayenede gerçekten çatı değerlendiriliyor ama çatıdan da önemlisi hastanın bu muayeneye yaklaşımını görmüş oluyoruz. Vajinadaki olası siğiller, enfeksiyon, kemik darlığı bu muayene ile tespit ediliyor.

Çatı muayenesinin tamamen normal olması bize, doğumun sorunsuz ve vajinal olarak gerçekleşeceği garantisini vermiyor. Bir anahtara ve kilide bakarak o anahtarın o kapıyı açıp açmayacağını nasıl önceden anlayamıyorsak normal doğumun da bilinmmeyen ve tarafımızca tespit edilemeyen değişkenleri vardır. Malesef doğum süreci sürerken doğumun olmayacağına kanaat getirip sezeryana girdiğimiz vakalar da olmaktadır. Bu talihsizlik doğumun fıtratında olan ve doğal  karşılanması gereken bir durumdur. Normal vajinal doğum yapmak isteyen herkesin bu ihtimali benimsemesi gerekir.

Hasta 38. haftadan sonra 3 günde bir NST ve ultrason kontrollerine çağırılıyor. Doğum başladığında hasta tarafımıza haber veriyor ve anlaşmalı olduğumuz hastanelerden birisine başvuruyor. Olağan dışı bir hastalık ya da şehir dışında değilse doğumu gece ya da hafta sonu farketmeksizin bizzat doktorumuz gerçekleştiriyor.

Normal vajinal doğum için engel olan durumlarda sezeryan kararı veriliyor ve yine anlaşmalı olduğumuz hastanelerde sezeryan ameliyatı bizzat doktorumuz Eser Ağar tarafından gerçekleştirilmektedir.

 

 

Gebelik Takibi

silivri gebelik takibi

Gebelik Takibi

Bebek bekleyen çiftler artık birer anne ve baba adayıdır ve dünyaya getirecekleri bebekleri konusunda en yüksek sorumluluğa sahip bireylerdir. O minicik canlıya karşı sorumlulukları vardır ve bu dünyada onun sağlığı ve geleceği için ellerinden gelen her türlü ihtiyacı karşılamakla yükümlülerdir. Gebelik takibini eksiksiz yaptırmak o yavruya karşı yapacağınız ilk yükümlülüktür.

Gebelik takibinde neyi amaçlıyoruz?

Gebelik takibinde, annenin konforlu bir şekilde gebeliği geçirmesini, herhangi bir hastalık durumunda bu hastalığı tedavi etmeyi, bebeği riske sokacak davranışlardan kaçınmayı, bebeği riske sokabilecek durum ve hastalıkları ortadan kaldırmayı, anne karnındaki bebekte -tespit edebiliyorsak- sağlık problemlerini erkenden tespit etmeyi, tespit ettiğimiz sorunun bir tedavisi varsa tedavi etmeyi, tedavisi yoksa aileyi bilgilendirmeyi, -yaşamla bağdaşmayan durumlar- tespit edilirse gebeliği sonlandırma ile ilgili çiftleri bilgilendirmeyi hedeflemekteyiz.

Bu bağlamda hafta hafta yapılması gerekli işlemler vardır. Silivri Kadın Sağlığı Merkezimizde hastalarımıza uyguladığımız takip şemasını aşama aşama irdeleyelim.

Gebelik Tespiti – Gebelik Kesesinin Tespiti

Anne adayının adeti gecikirse gebelik testi yapmış olarak ya da test yapmadan tarafımıza başvurabiliyor, bu durumlarda anneyi ultrasona alıp bu gebeliğin normal bir gebelik mi, dış gebelik mi, boş gebelik mi olup olmadığını tespit ediyoruz. Eğer ultrasonda gebelik kesesini göremiyorsak hastaya kanda beta HCG tahlili yapıyoruz (kliniğimizde yapılmaktadır, 20 dakikada sonuç vermektedir). Duruma göre 2 günde bir beta HCG tahlilini yaparak gebeliğin sağlıklı olup olmadığını tespit etmekteyiz.

Gebelik kesesini izledikten sonra hastayı 10-15 gün sonra kontrole çağırmaktayız.

Fetüsün İzlenmesi

Bu kontrolde annenin kilosunu, tansiyonunu kontrol edip ultrason ile bebeğe bakıyoruz, kalp atışı var mı (doppler ile kalp atışını dinliyoruz, aileye dinletiyoruz, kalp atışı düzenli mi, bebeğin kesesi düzenli mi, bebekte bir şekil bozukluğu var mı diye bakıyoruz. Eğer bu kontrolde herhangi bir anormallik görmediysek hastaya gebelik rutin tetkiklerini yapmaktayız. Bu tetkikler de kliniğimizde yetkili hemşiremiz tarafından alınmakta ve Umut Laboratuvarına gönderilmektedir. Sonuçlar çıkar çıkmaz bizzat doktorumuz Eser Ağar tarafından telefon ile hastalar aranarak bilgilendirilmektedir.

 

 


12. Haftada Kontrol

Bu kontrolde annenin kilosu, tansiyonu kontrol edilir ardından hasta renkli ultrasona alınır. Ultrason ile bebeğin ölçüsü, yapısı, organları, kalp atışı, plasentası ve suyu değerlendirilir. Bebeğin ense kalınlığı ölçülür, fotoğraflanır. Hemşiremiz tarafından kan alınarak laboratuvara 2 li test amacı ile gönderilir. Hastaya fetal hücre DNA’sı konusunda bilgi verilir. 2 li test sonucu çıktığında bizzat Dr.Eser Ağar tarafından hasta telefon ile aranarak sonuç hakkında bilgilendirilir.

 

 


14. Haftada Kontrol

Renkli ultrason cihazı ile çoğunlukla 12-13. haftada cinsiyeti tespit edebiliyoruz ancak annenin kilosu ya da bebeğin pozisyonu nedeni ile bazen bu tespit 14. haftaya kalabiliyor. Cinsiyetini de tespit ettikten sonra hastayı 1 ay sonra kontrole çağırıyoruz.

 

 

 


18. Haftada Kontrol

Bu haftada artık bebeğin organları daha ayrıntılı bir şekilde izlenebiliyor, eller ayaklar, kafa içi yapılar, batın içi organlar daha iyi gözlenebiliyor. Annenin kilo, tansiyon kontrolü sonrasında renkli ultrason ile hasta değerlendirilmektedir.

 

 

 

 


22. Hafta Kontrol

Bu hafta ikinci düzey ultrasonun yapıldığı haftadır. İkinci düzey ultrasonu eğer imkan varsa perinatoloji uzmanlarının yapmasını önermekteyiz. Perinatoloji kadın hastalıkları ve doğum uzmanlığından sonra ayrıca 3 yıllık bir eğitim gerektiren ayrı bir branştır. Perinatoloji uzmanları jinekolojik hasta bakmazlar, ameliyat yapmazlar, sadece gebelikle ilgili sorunlar ve çözümleri konusunda uzman olmuş kişilerdir ve sevindiricidir ki sayıları git gide artmaktadır. Eğer perinatoloji uzmanı olan bir şehirde yaşıyorsanız bu hizmetten faydalanmanızı öneririz. İkinci düzey ultrason yaptıracağınız perinatoloji uzmanı seçimi konusunda sizi takip eden doktordan yardım isteyiniz. Eğer kendiniz perinatoloji uzmanı bulacaksanız randevu alacağınız kişiye perinatoloji uzmanı olup olmadığını sorunuz, rapor verip veremeyeceğini sorunuz, raporun altına kaşe basıp basamadığını sorunuz, bu kaşede perinatoloji uzmanı ibaresini görmek isteyiniz, görmüyorsanız yaptırdığınız ultrasonun ikinci düzey ultrason olmadığını biliniz. Lütfen şunu unutmayınız ultrasonu yapan cihaz değildir, doktordur,  ikinci düzey ultrason siyah beyaz ultrasonla yapılır, ultrasonun renkli olması ikinci düzey ultrason yapıldığı anlamına gelmez. İleri düzey bir inceleme olduğu için yaklaşık 45 dakika sürer. 


26. Hafta Kontrol

Bu hafta şeker yükleme testi haftasıdır. Kliniğimize hasta aç karnına çağırılır. Şeker yükleme testi, kan sayımı ve idrar testi yapılır ve alınan kanlar laboratuvara gönderilir. Annenin kilosu ve tansiyonu kontrol edilir ve ardından ultrasona alınır. Bebeğin sağlığı değerlendirildikten sonra eğer uygun pozisyondaysa bebeğin fotoğrafları çekilir. Bu hafta fotoğraf açısından en uygun haftadır. Eğer anne baba arasında kan uyuşmazlığı varsa 28. haftaya indirekt coombs testi alınmak üzere randevu verilir. İndirekt coombs testi negatif gelirse anneye RHO-GAM iğnesi reçete edilir.

 


30. Hafta Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.


32. Hafta Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.

 

 

 

 


34. Hafta Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.


36. Hafta Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.


37. Hafta Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.


38. Haftada Kontrol

Bu haftada hastanın kilosu tansiyonu kontrol edilir. Hasta NST cihazına bağlanır. Bebeğin kalp atışları ve annenin rahiminde kasılma olup olmadığı tespit edilir. Ardından anne ultrasona alınır. Bebeğin sağlık durumu değerlendirilir.Ardından anneye vajinal tuşe (alttan muayene) yapılır. Vajinada, leğen kemiğinde ve annenin psikolojisinde normal doğum açısından bir engel olup olmadığı değerlendirilir. Bütün hastalar normal doğuma özendirilir ve bu konuda destek verilir.


38. Haftadan sonra doğuma kadar 3-4 günde bir hasta aynı aşamlar ile değerlendirilir.